Thai kỳ theo từng tuần – Hành trình 40 tuần mẹ bầu cần biết
Giới thiệu tổng quan
Thai kỳ diễn ra như thế nào?
Thai kỳ trung bình kéo dài 40 tuần (280 ngày), được tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng cho đến khi em bé chào đời. Quá trình này được chia thành 3 tam cá nguyệt (3 giai đoạn lớn), mỗi giai đoạn đều có những dấu mốc phát triển quan trọng:
Tam cá nguyệt thứ nhất (Tuần 1–13): Bé bắt đầu hình thành từ một tế bào nhỏ xíu thành phôi thai, sau đó là tim thai, não bộ và các cơ quan quan trọng. Đây là giai đoạn dễ xảy ra rủi ro nhất nên mẹ cần được theo dõi chặt chẽ.
Tam cá nguyệt thứ hai (Tuần 14–27): Bé tăng trưởng nhanh, khung xương cứng cáp hơn, cơ thể mẹ cũng ổn định, ít ốm nghén và khỏe khoắn hơn. Đây là giai đoạn “dễ chịu” nhất trong thai kỳ.
Tam cá nguyệt thứ ba (Tuần 28–40+): Bé tăng cân nhanh, chuẩn bị cho cuộc sống ngoài bụng mẹ. Mẹ thường cảm thấy nặng nề, khó thở, mất ngủ và cần theo dõi dấu hiệu chuyển dạ.
Hiểu rõ cách thai kỳ diễn ra sẽ giúp mẹ biết được cơ thể mình thay đổi ra sao, bé phát triển như thế nào và chủ động chuẩn bị sức khỏe, tinh thần cho ngày sinh nở.
Vì sao nên theo dõi thai kỳ theo từng tuần?
Việc theo dõi thai kỳ theo từng tuần không chỉ mang ý nghĩa tham khảo mà còn là cách chăm sóc khoa học giúp mẹ và bé an toàn:
📌 Nắm rõ sự phát triển của bé: Mỗi tuần là một bước ngoặt – từ tuần 6 nghe được nhịp tim, tuần 12 bé có thể mút tay, tuần 20 mẹ cảm nhận thai máy rõ rệt.
📌 Phát hiện sớm bất thường: Ra máu, đau bụng dữ dội, thai chậm phát triển… nếu được nhận biết đúng thời điểm sẽ giảm nguy cơ biến chứng.
📌 Lập kế hoạch khám thai & xét nghiệm: Theo dõi tuần thai giúp mẹ biết chính xác khi nào cần siêu âm, đo độ mờ da gáy, test sàng lọc hay tiêm ngừa cần thiết.
📌 Tăng kết nối mẹ – con: Khi biết bé đang lớn lên từng ngày, mẹ sẽ có động lực để thai giáo, trò chuyện và tạo sợi dây gắn kết từ trong bụng.
Tam cá nguyệt thứ nhất
-
Ở tuần 2, thực tế mẹ chưa thực sự mang thai. Thai kỳ được tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng, vì vậy tuần này chủ yếu là giai đoạn rụng trứng.
-
Vào khoảng ngày 14 của chu kỳ kinh 28 ngày, buồng trứng sẽ phóng thích một trứng trưởng thành.
-
Nếu trứng gặp được tinh trùng trong ống dẫn trứng, quá trình thụ tinh sẽ xảy ra và tạo thành hợp tử.
-
Hợp tử này sẽ bắt đầu di chuyển về tử cung để chuẩn bị làm tổ ở tuần kế tiếp.
Ở tuần 3, tức là khoảng 1 tuần sau khi thụ tinh, bé của mẹ thực sự bắt đầu hành trình:
Bé lúc này chỉ là một quả cầu nhỏ xíu (gọi là phôi nang – blastocyst) gồm vài trăm tế bào.
Các tế bào bên trong sẽ phát triển thành phôi thai, còn lớp ngoài hình thành nhau thai – nơi cung cấp oxy và dưỡng chất cho bé trong suốt thai kỳ.
Phôi thai đang di chuyển qua ống dẫn trứng để đến làm tổ trong tử cung – một bước cực kỳ quan trọng quyết định sự phát triển của thai sau này.
Ở tuần 4, bé chính thức được gọi là phôi thai (embryo).
Phôi lúc này được tạo thành từ 2 lớp tế bào chính:
Lớp nội bì (endoderm): Sẽ phát triển thành phổi, gan, hệ tiêu hóa.
Lớp ngoại bì (ectoderm): Sẽ hình thành não, hệ thần kinh, da và tóc.
Nhau thai nguyên thủy cũng đang phát triển, chuẩn bị đảm nhận vai trò vận chuyển oxy và dưỡng chất từ mẹ sang bé trong những tuần tiếp theo.
Ở tuần thai thứ 5, phôi thai của bạn tuy chỉ nhỏ bằng hạt vừng nhưng đang phát triển cực kỳ nhanh chóng. Ống thần kinh – cấu trúc sẽ phát triển thành não bộ và tủy sống – bắt đầu hình thành. Tim bé cũng đang trong giai đoạn sơ khai, sớm thôi sẽ có những nhịp đập đầu tiên.
Ở tuần 3, tức là khoảng 1 tuần sau khi thụ tinh, bé của mẹ thực sự bắt đầu hành trình:
Bé lúc này chỉ là một quả cầu nhỏ xíu (gọi là phôi nang – blastocyst) gồm vài trăm tế bào.
Các tế bào bên trong sẽ phát triển thành phôi thai, còn lớp ngoài hình thành nhau thai – nơi cung cấp oxy và dưỡng chất cho bé trong suốt thai kỳ.
Phôi thai đang di chuyển qua ống dẫn trứng để đến làm tổ trong tử cung – một bước cực kỳ quan trọng quyết định sự phát triển của thai sau này.
Ở tuần thứ 7, phôi thai dài khoảng 1 cm (như một hạt việt quất nhỏ). Lúc này:
Mắt, mũi, miệng và tai bắt đầu hình thành rõ nét.
Các chi nhỏ xíu như tay, chân, ngón dần nhô ra.
Tim thai tiếp tục đập mạnh và đều, giúp cung cấp máu nuôi dưỡng cơ thể bé.
Não bộ và hệ thần kinh phát triển nhanh chóng, tạo nền tảng cho các chức năng vận động sau này.
Ở tuần thai thứ 8, bé có kích thước khoảng 1,6 cm (tương đương một quả mâm xôi nhỏ) và đã bắt đầu mang nhiều đặc điểm giống một em bé thu nhỏ:
Tay và chân xuất hiện rõ hơn, với các ngón tay và ngón chân còn dính nhau như màng vịt.
Mí mắt, môi, mũi tiếp tục hình thành rõ nét.
Tim thai đập nhanh khoảng 150–170 lần/phút.
Hệ thần kinh và các cơ quan quan trọng như phổi, gan, thận tiếp tục phát triển.
Ở tuần thai thứ 9, bé có chiều dài khoảng 2,5 cm (kích thước tương đương một quả nho nhỏ). Cơ thể bé bắt đầu định hình rõ ràng hơn:
Đầu to so với cơ thể, não bộ phát triển nhanh chóng.
Mặt bé dần rõ nét với mắt, mũi, miệng và tai.
Tay, chân, các ngón tiếp tục phát triển, bé bắt đầu có những cử động rất nhỏ mà mẹ chưa cảm nhận được.
Các cơ quan nội tạng quan trọng như gan, thận, tụy, ruột đang định hình và dần đi vào hoạt động.
Ở tuần thai thứ 10, bé có chiều dài khoảng 3–4 cm (kích thước bằng một quả dâu tây nhỏ) và nặng khoảng 4–5 gam. Đây là cột mốc đáng nhớ vì:
Bé đã hoàn tất phần lớn những bước phát triển quan trọng của giai đoạn phôi thai, và chính thức được gọi là thai nhi.
Tay, chân, ngón tay và ngón chân đã rõ rệt hơn.
Xương và sụn bắt đầu hình thành, răng sữa cũng đang phát triển bên dưới nướu.
Các cơ quan nội tạng chính như gan, thận, ruột, dạ dày đã bước vào giai đoạn hoạt động.
Bé có thể cử động nhẹ, co duỗi tay chân, dù mẹ chưa cảm nhận được.
Ở tuần thai thứ 11, bé có chiều dài khoảng 4–5 cm (tương đương một quả sung nhỏ) và nặng khoảng 8–10 gam. Những thay đổi nổi bật bao gồm:
Bé đã bắt đầu đạp chân, co duỗi tay và thậm chí là ngáp hoặc mút ngón tay. Tuy nhiên, những cử động này còn quá nhẹ để mẹ có thể cảm nhận.
Xương và khung sọ đang cứng dần, tạo nền tảng cho sự phát triển sau này.
Cơ quan sinh dục bắt đầu hình thành, nhưng siêu âm lúc này thường vẫn chưa phân biệt rõ trai hay gái.
Các cơ quan nội tạng như gan, tụy, thận đã hoạt động và tiếp tục hoàn thiện.
Ở tuần thai thứ 12, bé dài khoảng 5–6 cm (tương đương quả chanh nhỏ) và nặng khoảng 14 gam. Đây là giai đoạn bé ngày càng giống một em bé thu nhỏ:
Bé có thể co duỗi ngón tay, ngón chân, thậm chí mút ngón tay hoặc tạo cử động như mút.
Hệ thần kinh tiếp tục hoàn thiện, não bộ phát triển nhanh.
Cơ quan sinh dục bắt đầu rõ nét hơn, nhưng giới tính thường chỉ xác định chính xác khi siêu âm từ tuần 16 trở đi.
Các cơ quan quan trọng như tim, gan, thận, ruột đã cơ bản hình thành và bước vào giai đoạn trưởng thành.
Ở tuần thai thứ 13, bé có chiều dài khoảng 7–8 cm (gần 3 inch, tương đương quả mận nhỏ) và nặng khoảng 20–25 gam. Những thay đổi nổi bật:
Dấu vân tay độc nhất đã bắt đầu hình thành trên các ngón tay của bé – đây sẽ là dấu ấn riêng không ai giống ai.
Bé biết cử động nhiều hơn: co duỗi tay chân, mút ngón tay, thậm chí xoay mình.
Xương và cơ ngày càng cứng cáp hơn.
Cơ quan sinh dục đã phát triển rõ ràng, một số trường hợp có thể xác định giới tính khi siêu âm, dù độ chính xác chưa cao.
Não bộ tiếp tục phát triển mạnh, hỗ trợ khả năng vận động và cảm giác.
Tam cá nguyệt thứ 2
Ở tuần thai thứ 14, bé dài khoảng 8–9 cm (tương đương một quả đào nhỏ) và nặng khoảng 40–45 gam. Đây là giai đoạn bé ngày càng có những biểu hiện giống con người hơn:
Bé có thể nhăn mặt, chau mày, nheo mắt, mím môi – những biểu cảm nhỏ xinh đầu tiên.
Gan bắt đầu sản xuất mật, lá lách tham gia tạo máu.
Lông tơ (lanugo) mỏng bao phủ khắp cơ thể, giúp giữ ấm cho bé.
Cổ bé đã duỗi thẳng hơn, đầu dần cân đối với cơ thể.
Tay, chân hoạt động linh hoạt, bé có thể đưa tay lên miệng và mút ngón tay.
Ở tuần thai thứ 15, bé dài khoảng 10–11 cm (tương đương một quả táo nhỏ) và nặng khoảng 70–80 gam. Những thay đổi nổi bật gồm:
Bé đã có thể cử động các khớp: co duỗi tay chân, xoay người, thậm chí nắm mở bàn tay.
Nụ vị giác bắt đầu hình thành trên lưỡi, chuẩn bị cho khả năng cảm nhận mùi vị sau khi chào đời.
Tai ngoài ngày càng rõ nét và bắt đầu di chuyển về đúng vị trí hai bên đầu.
Xương ngày càng cứng cáp, hệ cơ phát triển mạnh mẽ giúp bé hoạt động linh hoạt hơn.
Bé có thể nghe được những âm thanh mơ hồ từ bên ngoài tử cung.
Ở tuần thai thứ 16, bé dài khoảng 11–12 cm (tương đương một quả bơ nhỏ) và nặng khoảng 100 gam. Đây là giai đoạn bé có sự phát triển nhanh chóng:
Bé bước vào đợt tăng trưởng mạnh: chiều dài và cân nặng tăng nhanh hơn những tuần trước.
Mắt bắt đầu di chuyển dần về phía trước, tai ở vị trí gần hoàn chỉnh.
Da của bé còn mỏng và trong suốt, các mạch máu có thể nhìn thấy được.
Bé đã biết ngáp, duỗi người, cử động khớp linh hoạt hơn.
Tim thai đập khoảng 150–160 lần/phút và có thể nghe rõ bằng ống nghe Doppler.
Ở tuần thai thứ 17, bé dài khoảng 12–13 cm (tương đương một củ hành nhỏ) và nặng khoảng 140–150 gam. Bé có những bước phát triển nổi bật:
Bộ xương: chuyển dần từ sụn mềm sang xương cứng, giúp bé cử động mạnh mẽ và dứt khoát hơn.
Dây rốn: trở nên to, chắc và khỏe hơn, giúp vận chuyển oxy và dưỡng chất hiệu quả hơn từ mẹ sang bé.
Da còn mỏng và trong suốt, nhưng cơ thể bé bắt đầu tích mỡ để giữ ấm sau khi sinh.
Thính giác phát triển: bé có thể nghe được nhịp tim của mẹ, tiếng máu chảy và thậm chí là giọng nói từ bên ngoài.
Bé có thể đạp, xoay người, co duỗi tay chân thường xuyên hơn, nhưng một số mẹ vẫn chưa cảm nhận rõ.
Ở tuần thai thứ 18, bé dài khoảng 13–14 cm (tương đương một quả ớt chuông nhỏ) và nặng khoảng 180–200 gam. Những thay đổi quan trọng:
Cơ quan sinh dục đã phát triển đủ để xác định giới tính qua siêu âm.
Bé ngày càng năng động, có thể đạp, xoay người, mút tay và thậm chí nấc cụt – mẹ đôi khi cảm thấy như những nhịp giật nhẹ trong bụng.
Tai đã gần như hoàn chỉnh, bé bắt đầu nghe được âm thanh từ bên ngoài, đặc biệt là giọng nói của mẹ.
Hệ thần kinh tiếp tục phát triển, hỗ trợ cử động ngày càng phối hợp nhịp nhàng hơn.
Da vẫn còn mỏng nhưng đã được bao phủ bởi lớp lông tơ (lanugo) và một lớp chất gây (vernix caseosa) để bảo vệ.
Ở tuần thai thứ 19, bé dài khoảng 14–15 cm (tương đương một quả xoài nhỏ) và nặng khoảng 220–250 gam. Những điểm đáng chú ý:
Tóc bắt đầu mọc trên da đầu, cùng với lông mày và lông mi.
Da bé vẫn còn mỏng nhưng đã được bao phủ bởi chất gây (vernix caseosa) – lớp bảo vệ da khỏi nước ối.
Hệ thần kinh tiếp tục hoàn thiện, các kết nối thần kinh giúp bé cử động ngày càng nhịp nhàng.
Bé có thể nghe được âm thanh từ bên ngoài, chẳng hạn giọng nói của mẹ, nhịp tim và dòng máu chảy.
Bé cử động nhiều hơn: đạp, xoay người, co duỗi tay chân, và mẹ có thể cảm nhận rõ những cú đạp đầu tiên.
Ở tuần thai thứ 20, bé dài khoảng 25 cm (tính cả chân duỗi, tương đương một quả chuối lớn) và nặng khoảng 300–320 gam. Bé có những thay đổi nổi bật:
Vị giác hoạt động: các nụ vị giác đã hình thành và bé có thể “nếm” được vị của nước ối (ảnh hưởng bởi chế độ ăn của mẹ).
Da bé vẫn mỏng và được bảo vệ bởi chất gây (vernix caseosa) và lông tơ (lanugo).
Thai máy rõ rệt hơn: bé đạp, xoay người, cuộn tròn và phản ứng với âm thanh bên ngoài.
Cơ quan sinh dục đã hoàn thiện, siêu âm có thể xác định rõ giới tính.
Tim, phổi, hệ tiêu hóa tiếp tục phát triển, chuẩn bị cho cuộc sống sau sinh.
Ở tuần thai thứ 21, bé dài khoảng 25–27 cm (tính cả chân, tương đương một quả cà rốt lớn) và nặng khoảng 350–380 gam. Những thay đổi quan trọng:
Thai máy rõ rệt: những cú “bươm bướm bay” ban đầu giờ đã trở thành các cú đạp, đá, xoay người mạnh mẽ hơn.
Lông mày và mí mắt đã hình thành, gương mặt bé ngày càng giống trẻ sơ sinh.
Da bé vẫn còn mỏng, hơi nhăn, nhưng đang dần tích tụ mỡ dưới da.
Cơ quan tiêu hóa phát triển, bé nuốt nước ối và luyện tập hệ tiêu hóa.
Thính giác phát triển hơn: bé có thể phản ứng với giọng nói, âm nhạc và tiếng động từ bên ngoài bụng mẹ.
Ở tuần thai thứ 22, bé dài khoảng 27–28 cm (tương đương một quả bí ngòi) và nặng khoảng 430–450 gam. Những thay đổi nổi bật:
Thính giác phát triển rõ rệt: bé có thể nghe được nhịp tim, tiếng máu chảy trong cơ thể mẹ, cũng như giọng nói và âm thanh từ bên ngoài.
Mí mắt và lông mi đã hình thành rõ, bé có thể nhắm – mở mắt (dù thị lực chưa phát triển hoàn chỉnh).
Não bộ phát triển nhanh chóng, hình thành hàng tỷ tế bào thần kinh.
Cơ thể bé dần cân đối hơn: đầu, thân và chân tay hài hòa.
Bé ngày càng năng động, thường xuyên xoay người, co duỗi và đạp mạnh.
Ở tuần thai thứ 23, bé dài khoảng 28–30 cm (tương đương một quả đu đủ nhỏ) và nặng khoảng 500–550 gam. Những thay đổi nổi bật:
Giác quan chuyển động phát triển mạnh: bé đã có thể cảm nhận được khi mẹ đi, đứng hoặc thay đổi tư thế.
Não bộ phát triển nhanh, các kết nối thần kinh ngày càng phong phú.
Thính giác hoàn thiện hơn, bé có thể nghe rõ giọng mẹ, nhạc và âm thanh bên ngoài.
Da bé bắt đầu dày hơn, nhưng vẫn còn mỏng và nhăn nheo do chưa có đủ mỡ dưới da.
Bé tiếp tục đạp, xoay người, cuộn tròn – những cử động này ngày càng mạnh mẽ, mẹ sẽ cảm nhận rõ
Ở tuần thai thứ 24, bé dài khoảng 30 cm (tương đương một trái bắp) và nặng khoảng 600–650 gam. Đây là giai đoạn mang nhiều ý nghĩa quan trọng:
Bé vẫn dài và gầy, nhưng từ tuần này sẽ bắt đầu tích mỡ dưới da, giúp cơ thể đầy đặn hơn.
Phổi tiếp tục hoàn thiện, hình thành các nhánh phế quản nhỏ, chuẩn bị cho chức năng hô hấp sau sinh.
Não bộ phát triển mạnh, kiểm soát tốt hơn các cử động và giác quan.
Thính giác nhạy bén: bé có thể phản ứng với âm nhạc, giọng nói của mẹ hoặc tiếng động lớn.
Da bé vẫn mỏng, nhăn nheo, có màu đỏ hồng do mạch máu bên dưới.
Ở tuần thai thứ 25, bé dài khoảng 32–34 cm (tương đương một quả bí đỏ nhỏ) và nặng khoảng 700–750 gam. Những thay đổi quan trọng:
Bé bắt đầu tích trữ mỡ dưới da, khiến cơ thể dần tròn trịa, không còn gầy và nhăn nheo như trước.
Tóc trên đầu bé mọc nhiều hơn, cùng với lông mày và lông mi rõ nét.
Phổi tiếp tục phát triển, các mao mạch hình thành để hỗ trợ trao đổi khí.
Não bộ hoàn thiện nhanh chóng, giúp bé phản ứng mạnh mẽ hơn với âm thanh và ánh sáng.
Bé có thể ngáp, mút tay, cử động tay chân nhịp nhàng – mẹ sẽ cảm nhận rõ thai máy hơn bao giờ hết.
Thai 26 tuần – Bé tập thở, chuẩn bị cho cuộc sống bên ngoài
Thai 27 tuần – Bé nấc cụt và biết chớp mắt
Ở tuần thai thứ 26, bé dài khoảng 34–36 cm (tương đương một bó rau diếp nhỏ) và nặng khoảng 850–900 gam. Đây là cột mốc nổi bật:
Bé đã bắt đầu hít vào và thở ra một lượng nhỏ nước ối, như một cách tập luyện hô hấp trước khi chào đời.
Phổi tiếp tục phát triển, các phế nang đang dần hoàn thiện.
Não bộ ngày càng phức tạp, bé có thể phản ứng mạnh mẽ với ánh sáng, âm thanh và chạm nhẹ vào bụng mẹ.
Mí mắt có thể nhắm – mở, và bé đã bắt đầu chớp mắt.
Giấc ngủ của bé bắt đầu hình thành chu kỳ, xen kẽ giữa ngủ sâu và ngủ nông.
Ở tuần thai thứ 27, bé dài khoảng 34–36 cm (tương đương một bắp ngô lớn) và nặng khoảng 900–1.000 gam. Đây là những điểm nổi bật:
Bé bắt đầu nấc cụt – mẹ có thể cảm nhận các nhịp giật đều đặn, nhẹ nhàng trong bụng.
Mắt bé có thể mở và nhắm lại, đồng tử dần phản ứng với ánh sáng từ bên ngoài bụng mẹ.
Não bộ phát triển nhanh chóng, hình thành các rãnh và nếp gấp phức tạp hơn.
Phổi tiếp tục trưởng thành, bé vẫn luyện tập hít vào – thở ra nước ối.
Bé ngày càng hoạt động nhiều hơn: xoay người, đạp mạnh, co duỗi tay chân.
Tam cá nguyệt thứ 3
Ở tuần thai thứ 28, bé dài khoảng 36–38 cm (tương đương một bó rau cải thìa lớn) và nặng khoảng 1.000–1.100 gam. Những thay đổi nổi bật:
Đôi mắt hoạt động linh hoạt hơn, bé có thể nhắm – mở mắt và phản ứng với ánh sáng lọt qua thành bụng mẹ.
Não bộ phát triển mạnh, kiểm soát tốt hơn giấc ngủ, cử động và cảm xúc của bé.
Phổi tiếp tục trưởng thành, bé vẫn luyện tập hít – thở nước ối.
Thai máy rõ rệt hơn: bé đạp, xoay, nấc cụt, phản ứng với giọng nói hoặc âm nhạc.
Bé bắt đầu tích mỡ nhiều hơn, cơ thể trở nên tròn trịa, chuẩn bị cho cuộc sống bên ngoài bụng mẹ.
Ở tuần thai thứ 29, bé dài khoảng 37–38 cm (tương đương một quả bí ngòi lớn) và nặng khoảng 1,1–1,2 kg. Những thay đổi nổi bật:
Não bộ phát triển nhanh: hộp sọ mở rộng để tạo không gian cho sự tăng trưởng mạnh mẽ của não.
Cơ bắp ngày càng săn chắc, bé có thể co duỗi tay chân và vận động nhiều hơn.
Phổi tiếp tục hoàn thiện, các túi khí nhỏ (phế nang) bắt đầu hình thành, chuẩn bị cho chức năng hô hấp sau sinh.
Giác quan của bé nhạy bén hơn: bé có thể nghe giọng nói của mẹ, phản ứng với ánh sáng và thậm chí có thói quen ngủ – thức riêng.
Thai máy rõ ràng và mạnh mẽ: bé đạp, xoay, nấc cụt thường xuyên, mẹ dễ dàng cảm nhận được.
Ở tuần thai thứ 30, bé dài khoảng 38–40 cm (tương đương một quả bắp cải nhỏ) và nặng khoảng 1,3–1,4 kg (hơn 3 pounds). Những thay đổi nổi bật:
Cân nặng tăng nhanh: từ tuần này cho đến khi chào đời, bé sẽ tích mỡ nhiều hơn để giữ ấm cơ thể sau sinh.
Não bộ phát triển mạnh, xuất hiện nhiều nếp gấp và liên kết thần kinh mới.
Phổi tiếp tục hoàn thiện, bé vẫn luyện tập hít thở nước ối.
Bé có thể mở mắt, nhắm mắt, xoay người, đạp mạnh và phản ứng với âm thanh hoặc ánh sáng.
Chu kỳ ngủ – thức của bé ngày càng rõ rệt, đôi khi không trùng với mẹ.
Ở tuần thai thứ 31, bé dài khoảng 40–42 cm và nặng khoảng 1,5–1,6 kg. Những thay đổi nổi bật:
Cú đạp và cử động mạnh mẽ hơn: hệ cơ và thần kinh phát triển, bé thường xoay người, co duỗi, thậm chí làm mẹ mất ngủ ban đêm.
Não bộ phát triển vượt bậc: ngày càng có nhiều nếp gấp và liên kết thần kinh, giúp bé phản xạ tốt hơn.
Phổi vẫn đang hoàn thiện nhưng đã luyện tập hít – thở nước ối đều đặn.
Đôi mắt hoạt động linh hoạt: bé có thể chớp mắt, cảm nhận ánh sáng mờ từ bên ngoài.
Bé bắt đầu có giấc ngủ REM (ngủ mơ), tương tự như trẻ sơ sinh sau khi chào đời.
Ở tuần thai thứ 32, bé dài khoảng 42–43 cm (tương đương một quả dưa lưới nhỏ) và nặng khoảng 1,7–1,8 kg. Những thay đổi nổi bật:
Bé bắt đầu “mũm mĩm” hơn: nhờ tích trữ mỡ dưới da, làn da bớt nhăn nheo và cơ thể trở nên đầy đặn.
Não bộ và hệ thần kinh tiếp tục phát triển mạnh mẽ, hỗ trợ các giác quan ngày càng nhạy bén.
Phổi gần như hoàn thiện, nhưng vẫn cần thêm vài tuần nữa để sẵn sàng cho hô hấp độc lập.
Xương hộp sọ vẫn mềm và linh hoạt để dễ dàng đi qua ống sinh khi chào đời.
Bé có thể đạp mạnh, xoay người, phản ứng với âm thanh và ánh sáng, và đã có thói quen ngủ – thức rõ ràng.
Ở tuần thai thứ 33, bé dài khoảng 43–44 cm (tương đương một quả dứa lớn) và nặng khoảng 1,9–2 kg . Những thay đổi nổi bật:
Cân nặng tăng nhanh: bé đang tích lũy mỡ dưới da, giúp cơ thể tròn trịa, da bớt nhăn nheo.
Não bộ và hệ thần kinh tiếp tục hoàn thiện, bé có khả năng điều khiển cử động tay chân tốt hơn.
Xương hộp sọ vẫn mềm, giúp bé dễ dàng đi qua ống sinh khi chào đời.
Bé có thể mở – nhắm mắt, mút tay, xoay người và phản ứng mạnh mẽ với âm thanh.
Phổi gần hoàn thiện, bé đang luyện tập hít thở nhịp nhàng bằng nước ối.
Ở tuần thai thứ 34, bé dài khoảng 45 cm (tương đương một quả bí ngô nhỏ) và nặng khoảng 2,1–2,2 kg. Những thay đổi nổi bật:
Hệ thần kinh trung ương phát triển mạnh mẽ, hỗ trợ các cử động phản xạ ngày càng linh hoạt.
Phổi đã trưởng thành gần hoàn chỉnh, bé có khả năng hít thở độc lập nếu sinh non vào thời điểm này.
Não bộ tiếp tục phát triển nhanh, hình thành nhiều kết nối thần kinh mới.
Bé ngày càng tích mỡ dưới da, cơ thể tròn trịa, làn da mịn màng hơn.
Bé có thể quay đầu xuống dưới để chuẩn bị cho hành trình chào đời.
Ở tuần thai thứ 35, bé dài khoảng 45–46 cm (tương đương một bó rau cải lớn) và nặng khoảng 2,3–2,5 kg. Những thay đổi quan trọng:
Không gian trong tử cung ngày càng chật chội, bé khó thực hiện những cú lộn nhào (somersault) như trước, nhưng mẹ vẫn cảm nhận được các cử động mạnh mẽ như đạp, xoay người, duỗi chân tay.
Não bộ và hệ thần kinh tiếp tục hoàn thiện, hỗ trợ khả năng điều khiển các cử động.
Phổi gần như hoàn thiện, nếu sinh non ở tuần này, bé có khả năng hít thở độc lập với sự hỗ trợ y tế nhẹ.
Bé có thể đã quay đầu xuống dưới – tư thế thuận lợi cho sinh thường.
Mỡ dưới da tiếp tục tích tụ, giúp bé có làn da hồng hào và tròn trịa hơn.
Ở tuần thai thứ 36, bé dài khoảng 46–47 cm (tương đương một bó cải xoăn lớn) và nặng khoảng 2,6–2,7 kg. Những thay đổi nổi bật:
Bé tăng cân nhanh chóng: trung bình tăng khoảng 28 gram (1 ounce) mỗi ngày, chủ yếu nhờ tích mỡ dưới da.
Phổi và hệ thần kinh trung ương đã gần như hoàn thiện, sẵn sàng cho cuộc sống bên ngoài tử cung.
Não bộ phát triển mạnh mẽ, giúp bé điều khiển các hoạt động như mút, nuốt, cử động mắt.
Ngôi thai có thể tụt xuống vùng chậu của mẹ (hiện tượng “sa bụng”), chuẩn bị cho quá trình sinh thường.
Bé vẫn tiếp tục cử động thường xuyên, nhưng do không gian tử cung chật hẹp, các động tác xoay trở lớn ít hơn.
Ở tuần thai thứ 37, bé dài khoảng 47–48 cm (tương đương một bó rau cải xoăn lớn) và nặng khoảng 2,8–3 kg. Những thay đổi nổi bật:
Não bộ và phổi tiếp tục hoàn thiện, giúp bé sẵn sàng cho việc hít thở và thích nghi sau sinh.
Lớp mỡ dưới da dày hơn, giúp cơ thể bé tròn trịa và giữ ấm tốt hơn.
Da bé hồng hào, lớp lông tơ (lanugo) gần như biến mất.
Bé có thể nằm yên ở ngôi thai thuận (đầu quay xuống) để chuẩn bị chào đời.
Bé vẫn cử động thường xuyên, mẹ có thể cảm nhận được những cú đạp, xoay nhẹ hoặc nấc cụt
Ở tuần thai thứ 38, bé dài khoảng 49–50 cm (tương đương một bó cần tây lớn) và nặng khoảng 3–3,2 kg. Những thay đổi nổi bật:
Phản xạ nắm tay của bé đã chắc chắn – sau sinh, mẹ sẽ cảm nhận rõ khi bé nắm lấy ngón tay của mình.
Phổi, não bộ và hệ miễn dịch đã phát triển gần như hoàn thiện, giúp bé sẵn sàng hít thở và thích nghi với môi trường bên ngoài.
Da bé hồng hào và căng mịn, lớp gây (vernix caseosa) dần biến mất.
Cử động ít hơn nhưng vẫn rõ ràng, chủ yếu là đạp hoặc xoay người nhẹ vì không gian trong tử cung đã rất chật.
Bé thường đã vào ngôi thai thuận (đầu chúc xuống khung chậu) để chuẩn bị sinh.
Ở tuần thai thứ 39, bé dài khoảng 50 cm và nặng trung bình 3,2–3,4 kg. Những thay đổi quan trọng:
Bé đã được xem là đủ tháng (full term) – các cơ quan hầu như đã hoàn chỉnh, đặc biệt là phổi và não bộ.
Da bé hồng hào, căng mịn, lớp gây (vernix caseosa) và lông tơ (lanugo) gần như biến mất.
Bé có thể cử động tay chân, nắm tay chắc, xoay nhẹ hoặc đạp khi có kích thích.
Bé thường đã cố định ngôi đầu trong khung chậu để chuẩn bị cho quá trình sinh thường.
Lớp mỡ dưới da giúp bé giữ ấm tốt hơn sau khi chào đời.
Ở tuần thai thứ 40, bé dài khoảng 50–52 cm và nặng trung bình 3,2–3,6 kg – to bằng một quả dưa hấu nhỏ. Những đặc điểm nổi bật:
Tất cả các cơ quan đã hoàn thiện, bé sẵn sàng cho cuộc sống bên ngoài tử cung.
Phổi và não bộ phát triển đầy đủ, hỗ trợ hô hấp và phản xạ sau sinh.
Da bé căng mịn, hồng hào, lớp mỡ dưới da giúp giữ nhiệt tốt.
Bé đã cố định ngôi đầu xuống khung chậu và chờ tín hiệu chuyển dạ.
Phản xạ bú – nuốt – nắm tay của bé đã rất mạnh mẽ.
Ở tuần thai thứ 41, bé dài khoảng 51–53 cm và nặng khoảng 3,4–3,7 kg. Những thay đổi nổi bật:
Bé đã phát triển hoàn chỉnh: phổi, não bộ, hệ miễn dịch và tiêu hóa đều đã sẵn sàng hoạt động độc lập.
Lớp mỡ dưới da dày, giúp bé giữ nhiệt và điều chỉnh thân nhiệt sau khi chào đời.
Da bé có thể khô và bong tróc nhẹ, do lớp gây bảo vệ (vernix) đã biến mất gần hết.
Bé thường đã vào ngôi đầu thuận, chỉ chờ tín hiệu chuyển dạ để chào đời.